Ο αρουραίος είναι ίσως το μοναδικό ζώο που μπορεί να χαρακτηρισθεί ως εχθρός του ανθρώπου. Είναι μεταφορέας πολλών ασθενειών, καταστρέφει κτήρια και εξοπλισμό ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι κάθε χρόνο περίπου το 20% της παγκόσμιας παραγωγής τροφών καταστρέφεται από αρουραίους
Παρόλα αυτά οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι είναι από τα ικανότερα ζώα του πλανήτη αφού καταφέρνει να επιβιώνει σχεδόν παντού.
Δυο είναι τα κύρια είδη αρουραίων, ο νορβηγικός (norway rat) και ο αλεξανδρινός (rattous rattus).
Τα δυο είδη αυτά έχουν διάφορα προσωνύμια όπως οι κακοποιοί, ο νορβηγικός είναι γνωστός και ως αρουραίος καφέ, σπιτιού, υπόνομων ενώ ο αλεξανδρινός ακούγεται και ως μαύρος, πλοίων, οροφής.
Ο νορβηγικός είναι πιο ρωμαλέος από τον αλεξανδρινό. Έχει κατά 25% μεγαλύτερο μέγεθος και βάρος διπλάσιο, η μουσούδα του είναι μυτερή και η ουρά του μικρότερη από το υπόλοιπο σώμα του. Τα αυτιά του νορβηγικού είναι μικρά και τριχωτά. Σε αντίθεση με του αλεξανδρινού που είναι μεγάλα χωρίς τρίχες και μπορούν τραβώντας τα να καλύψουν τα μάτια του.
Ο αρουραίος είναι πολύ περισσότερο υπεύθυνος για την μεταφορά ασθενειών απ ό,τι το ποντίκι. Μεταδίδει πάμπολλες ασθένειες είτε άμεσα είτε έμμεσα με ενδιάμεσους μεταφορείς όπως πχ οι ψύλλοι.. Εξαιτίας της ανάγκης του να λιμάρει τα δόντια του, τα οποία μεγαλώνουν συνεχώς, καταστρέφει εξοπλισμό, ενώ μπορεί να προκαλέσει ακόμα και πυρκαγιά μασουλώντας ηλεκτρικά καλώδια.
Ο αρουραίος γεννά 4 με 6 φορές και μπορεί να δώσει 20 με 30 μικρά το χρόνο, το προσδόκιμο ζωής του στην ύπαιθρο είναι λιγότερο από χρόνο. Τα μικρά γεννιούνται χωρίς τρίχες και με κλειστά μάτια και αυτιά. Στην τρίτη εβδομάδα αρχίζουν να τρώνε στερεά τροφή και εξερευνούν το χώρο έξω από την φωλιά τους.
Τα δυο είδη αρουραίων έχουν πάνω κάτω ίδιες συνήθειες, ζουν σε ομάδες και σε προκαθορισμένα σύνορα η μια ομάδα από την άλλη. Κάθε ομάδα έχει τον αρχηγό της, ενώ μεταξύ των μελών ίδιας ή διαφορετικής ομάδας συχνοί είναι οι διαπληκτισμοί, μιας και ο αρουραίος είναι πολύ επιθετικό ζώο.
Έχουν χαμηλή όραση μέχρι 10 μέτρα, ενώ δεν διακρίνουν χρώματα. Οι υπόλοιπες αισθήσεις τους είναι αυτές που αναπληρώνουν την όραση. Με τα μουστάκια και τις τρίχες του σώματος τους καθοδηγούνται στην εύρεση τροφής και αποφυγής κινδύνων.
Η αίσθηση της γεύσης είναι επίσης αξιοθαύμαστη, αφού μπορούν να ανιχνεύσουν συγκεντρώσεις ουσιών της τάξης του εκατομμυριοστού.
Πολύ δύσκολα θα κάνεις το ζώο αυτό να δοκιμάσει νέα τροφή που δεν την έχει πρώτα επεξεργαστεί σε ό,τι έχει σχέση με το σχήμα, την θέση, την οσμή και τη γεύση. Οι ώρες που συνήθως τρέφονται είναι από το σούρουπο έως τα μεσάνυχτα. Ο νορβηγικός προτιμά πρωτεϊνούχες τροφές όπως κρέας, ψάρια, έντομα, ζωοτροφές, ξηρούς καρπούς κλπ. Ο αλεξανδρινός αρέσκεται περισσότερο σε φρούτα, ξηρούς καρπούς, σπόρους, λαχανικά κ.α.
Πολλές φορές όλες αυτές τις τροφές δεν τις καταναλώνει άμεσα αλλά τις αποθηκεύει στην φωλιά του.